Tuesday, 28 April 2020

නීතිමඤ්‌ජරී

නමො තස්‌ස භගවතො අරහතො සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධස්‌ස
නීතිමඤ්‌ජරී
1.
කුලක්‌ඛයෙ විනස්‌සන්‌ති,
කුලධම්‌මා සනන්‌තනා;
ධම්‌මෙ නට්‌ඨෙ කුලං සබ්‌බං,
අධම්‌මො අභිභූ ඛලං.
2.
අධම්‌මාභිභවා දන්‌තා,
පදුස්‌සන්‌ති කුලිත්‌ථියො;
ථීසු දුට්‌ඨා ස්‌ව ධම්‌මෙන,
ජායතෙ වණ්‌ණසඞ්‌කරො.
3.
පියං භාසෙ ගුණග්‌ගාහො,
සූරො සියා විකන්‌තනො;
දාතා චන්‌දසමා නාරී,
දිට්‌ඨං දිට්‌ඨං නහාසයෙ.
4.
කුතොත්‌ථි කුමිත්‌තෙ සච්‌චං,
කුදාරෙ රතිවඩ්‌ඪනං;
කුදෙසම්‌හි මනො රම්‌මං,
කුරාජෙ භොගසම්‌පදං.
සඞ්‌කෙතෙව අමිත්‌තස්‌මිං,
මිත්‌තස්‌මිං පි නවිස්‌සසෙ;
අභයා භය මුප්‌පන්‌නං,
අපි මූලානි කන්‌තති.
අදිට්‌ඨොව පරො සෙය්‍යො,
දුම්‌මිත්‌තො නො විස්‌සාසිකො.
අග්‌ගිහොමඵලං වෙදො,
සත්‌ථංසීලඵලං මතං;
රතිපුත්‌තඵලං නාරී,
දානභුත්‌තිඵලං ධනං.
අසච්‌චං සාහසං මායා,
මූළ්‌හත්‌ත ම තිලොභතා;
අසොචං නිද්‌දයත්‌තඤ්‌ච,
ථීනං දොසා සභාවජා.
ජායාය භත්‌තුනො භාරො,
සිස්‌සෙන ගුරුනො කතො;
අමච්‌චකෙහි රාජස්‌ස,
පිතරානං නිජෙනච.
5.
උය්‍යමෙන හි සිජ්‌ඣන්‌ති,
කම්‌මානි න මනොරථා;
න හි සුත්‌තස්‌ස සීහස්‌ස,
පවීසන්‌ති මුඛෙ මිගා.
අතිසීතං අතිඋණ්‌හං,
අතිසායමිදං අහු;
ඉති විසට්‌ඨකම්‌මන්‌තෙ,
ඛණා අච්‌චෙන්‌ති මාණවෙ.
ආදානස්‌ස පදානස්‌ස,
කත්‌තබ්‌බස්‌ස ච කම්‌මුනො;
ඛිප්‌පං අකය්‍යමානස්‌ස,
කාලෙ පිවති සම්‌පදං.
නාදබ්‌බෙ නිහිතා කාචි,
ක්‍රියා ඵලවතී භවෙ;
නබ්‍යාපාරසතෙනාපි,
සුකොව පාඨතෙ බකො.
යො දන්‌ධකාලෙ තරති,
තරණීයෙ ච දන්‌ධයෙ;
සුක්‌ඛපණ්‌ණං ව අක්‌කම්‌ම,
අත්‌ථං භඤ්‌ජති අත්‌තනො.
6.
යං දදාති යං භුඤ්‌ජති,
තදෙව ධනිනො ධනං;
අඤ්‌ඤෙ මතස්‌ස කීළන්‌ති,
දාරෙහිපි ධනෙහිපි.
දානොපභොගහීනෙන ,
ධනෙන ධනිනො සුඛං;
කො විසෙසො දලිද්‌දස්‌ස,
අධිකං ධනරක්‌ඛණං.
නිජසොඛ්‍යං නිරුන්‌ධන්‌තො,
නීචභොගො මිතම්‌පචො;
ධනං සඤ්‌චයතෙ යො සො,
පරභාරවහො පසු.
යං උස්‌සුකා සඞ්‌ඛරොන්‌ති,
අලක්‌ඛිකා බහුං ධනං;
සිප්‌පවන්‌තො අසිප්‌පාවා,
ලක්‌ඛි වා තානි භුඤ්‌ජති.
7.
සම්‌පත්‍යං මහතං චිත්‌තං,
භවෙ උප්‌පලෙ කොමලං;
විපත්‍යංච මහාසෙල,
සිලාසඞ්‌ඝාතකක්‌කසං.
8.
අසම්‌භබ්‍යගුණං ථුත්‌වා,
ඛෙදො මුධාව ජායතෙ;
අව්‌හායං චන්‌ද මු ල්‌ලොක්‍ය,
නචන්‌දොත මු පාගමී.
9.
සච්‌චං මුඛම්‌හි ධාරෙය්‍ය,
කණ්‌ණෙ සුතං භුජෙ ජයං;
හදයම්‌හි ඛමං වීරං,
ලොකාදාසංච ලොචනෙ.
සද්‌දමත්‌තං නඵන්‌දෙය්‍ය,
අඤ්‌ඤත්‌වා සද්‌දකාරණං;
සද්‌දහෙතුං පරිඤ්‌ඤාය,
පමොදො වා භයො තථා.
සබ්‌බසුත ම ධීයෙය්‍ය,
හීනමුක්‌කට්‌ඨමජ්‌ඣිමං.
10.
දුන්‌නාරියා කුලං සුද්‌ධං,
පුත්‌තො නස්‌සති ලාලනා;
සමිද්‌ධි අනයා බන්‌ධු,
පවාසා මදනා හිරී.
ලාලයෙ පඤ්‌චවස්‌සානි,
දසවස්‌සානි තාලයෙ;
පත්‌තෙතු සොළසෙවස්‌සෙ,
පුත්‌තං මිත්‌තංව ආචරෙ.
ලාලනෙ බහවො දොසා,
ලාලනෙ බහවො ගුණා.
පාපා නිවාරයති යොජයතෙ හිතාය,
ගුය්‌හානි ගූහති ගුණං පකටීකරොති;
ආපත්‌තිකඤ්‌ච නජහාති දදාති කාලෙ,
සම්‌මිත්‌ත ලක්‌ඛණමිදං පවදන්‌ති සන්‌තො.
11.
දුජ්‌ජනො ජීයතෙ යුත්‍යා,
නිග්‌ගහෙන නධීමතා;
නිපාත්‍යතෙ මහාරුක්‌ඛො,
තස්‌සමීප ඛතික්‌ඛයා.
වනෙ මිගාච ලුද්‌ධානං,
දුජ්‌ජනානඤ්‌ච සජ්‌ජනා;
අකාරණවෙරී හොන්‌ති,
තිණභක්‌ඛා සුපෙසලා.
පාදලග්‌ගං කරට්‌ඨෙන,
කණ්‌ඩකෙනෙව කණ්‌ඩකං.
බාලං නපස්‌සෙ නසුණෙ,
නචබාලෙන සංවසෙ;
බාලෙනාල්‌ලාපසල්‌ලාපං,
නකරෙ නචරොචයෙ.
12.
උප කත්‌තුං යථා ඛුද්‌දො,
සමත්‌ථො නතථාමහා;
කූපො හි හන්‌ති පිපාසං,
නතු පායො මහම්‌බුධි.
13.
ආදානස්‌ස පදානස්‌ස,
කත්‌තබ්‌බස්‌සච කම්‌මුනො;
ඛිප්‌පං අකරමානස්‌ස,
කාලො භක්‌ඛති තං රසං.
නක්‌ඛත්‌තං පටිමානෙන්‌තං,
අත්‌ථො බාලං උපජ්‌ඣගා;
අත්‌ථො අත්‌ථස්‌ස නක්‌ඛත්‌තං,
කිං කරිස්‌සන්‌ති තාරකා.
අජරාමරොව පඤ්‌ඤො,
විජ්‌ජමත්‌ථඤ්‌ච චින්‌තයෙ;
ගහිතොවිය කෙසෙසු,
මච්‌චුනා ධම්‌මමාචරෙ.
14.
වජ්‌ජා ගුරූච මන්‌තීච,
තයො රට්‌ඨාභිසඞ්‌ඛතා;
ජීවීත දක්‌ඛ කොසානං,
වඩ්‌ඪනා නාසනාච තෙ.
15.
ථිරෙන කම්‌මං වඩ්‌ඪති,
අථිරෙන තුරෙන නො;
ඵලන්‌ති සමයෙ රුක්‌ඛා,
සිත්‌තාපි බහුවාරිනා.
වායාමෙථෙව පුරිසො,
නනිබ්‌බින්‌දෙය්‍ය පණ්‌ඩිතො.
පයතනො තාදිසො නෙව,
කය්‍යො යෙන ඵලං නහි;
සෙලග්‌ගෙ කූපඛණනා,
කථං තොයසමාගමො.
ඤාණඞ්‌කුසෙන සම්‌මග්‌ගං,
නිය්‍යත්‍යුස්‌සාහකුඤ්‌ජරො.
අසමෙක්‌ඛිතකම්‌මන්‌තං,
තුරිතාභි නිපාතිනං;
තානිකම්‌මානි තප්‌පෙන්‌ති,
උණ්‌හං ව ජ්‌ඣොහිතං මුඛෙ.
16.
ඡද්‌දොසා පුරිසෙනෙහ,
හාතබ්‌බා භූතිමිච්‌ඡන්‌තා;
නිද්‌දා මජ්‌ජං භයං කොධො,
ආලස්‍යං දීඝසුත්‌තතා.
න දිවා සුප්‌පසීලෙන,
රත්‌තිමුට්‌ඨානදෙස්‌සිනා;
නිච්‌චසොණ්‌ඩෙන මත්‌තෙන,
සක්‌කා ආවසිතුං ඝරං.
අභෙතබ්‌බම්‌හි භායන්‌ති,
භායිතබ්‌බෙ නභායරෙ;
භයාභය විමුළ්‌හා තෙ,
ජිම්‌හානුගා උජුඤ්‌ජහා.
යස්‌ස මනුස්‌සභූතස්‌ස,
නත්‌ථි භොගාච සිප්‌පකං;
කිං ඵලං තස්‌ස මානුස්‌සං,
ද්‌විපාදට්‌ඨො හි සො මිගො.
17.
නානොපායොව කත්‌තබ්‌බො,
සචෙ භවෙය්‍ය අත්‌තනො;
අත්‌ථසිද්‌ධි යථාකාමං,
උපායො හි හිතඤ්‌ජසො.
ලඤ්‌ජදානබාලිසෙන ,
කූටඩ්‌ඩකාරධීවරා;
විනිච්‌ඡයමහාමච්‌ඡං,
ඔට්‌ටෙන්‌ති ලොභසාගරෙ.
යස්‌සෙතෙ චතුරො ධම්‌මා,
වානරින්‌ද යථාතව;
සච්‌චං ධම්‌මො ධීති චාගො,
දිට්‌ඨං සො අතිවත්‌තති.
18.
විද්‌වාච රතනං නාරී,
වීණා සාත්‌ථං ගිරංමහී;
ගුණවිසෙස මාගම්‌ම,
ගුණානි අගුණානිච.
ධනවා බලවා ලොකෙ,
ධනා භවති පණ්‌ඩිතො.
සුමනෙ නිස්‌සිතො කීටො,
නිග්‌ගුණො හීනකො සයං;
තං පුප්‌ඵෙහි මණ්‌ඩෙන්‌තානං,
රඤ්‌ඤං සිරොපි රොහති.
අලක්‌ඛිකෙහි සඤ්‌චීතා,
ධනභොගාච චින්‌තිතා;
ලක්‌ඛිකස්‌ස භවන්‌තෙතෙ,
ලක්‌ඛිවා සුට්‌ඨුභුඤ්‌ජති.
ඛත්‌තියො සෙට්‌ඨො ජනෙ තස්‌මිං,
යො ගොත්‌තපටිසාරිනො;
විජ්‌ජාචරණසම්‌පන්‌නො,
සො සෙට්‌ඨො දෙවමානුසෙ.
විසාපි අමතං ගණ්‌හෙ,
ගූථතො මණිමුත්‌තමං;
කණ්‌ටකපාදපා පුප්‌ඵං,
ථිරතං දුක්‌කුලා වරං.
ධනිස්‌සරාදිගුණොම්‌මි -
වෙගෙන වාහිතා පජා.
19.
යස්‌ස ත්‌ථි සතතං මෙත්‌තා,
සබ්‌බලොකසුවල්‌ලභා;
කූපායතෙ සමුද්‌දොපි,
අග්‌ගි තස්‌ස ජලායතෙ.
20.
සක්‌ඛරායති මෙරූපි,
විසභක්‌ඛො සුධායතෙ;
සසායතෙ මිගරාජ,
බ්‍යාලො මාලාගුණායතෙ;
දොලායතෙ ඡමාචාලො,
නානාවුධා තිණායරෙ.
21.
සමෙව සති උස්‌සාහෙ,
සුඛවාහො හිතඞ්‌කරො;
ඌනෙ-ධිකෙ තථා නොහි,
මජ්‌ඣගො සාධු සබ්‌බදා.
සාධු ඛො පණ්‌ඩිතොනාම,
නත්‌වෙව අතිපණ්‌ඩිතො.

No comments:

Post a Comment